Wybór kierunku studiów to coś więcej niż tylko podążanie za własnymi pasjami czy dążeniami – to także konfrontacja z powszechnymi przekonaniami, które potrafią być niesprawiedliwe i zniechęcające. Wciąż utrzymuje się opinia, że osoby kończące kierunki humanistyczne lub społeczne mają niewielkie możliwości zawodowe, a praca w biznesie ogranicza się do rutynowych zajęć w dużych firmach. Tymczasem obecny rynek zatrudnienia przypomina organizm w stałym ruchu – podlega zmianom wywołanym rozwojem technologicznym, przekształceniem nawyków konsumenckich oraz wzrastającą świadomością ekologiczną i społeczną. Sztywne granice między specjalizacjami coraz częściej zacierają się, ustępując miejsca nowym ścieżkom kariery, których wcześniej nie przewidywano. Zgodnie z analizą przedstawioną w „Future of Jobs Report 2023” przez Światowe Forum Ekonomiczne, w ciągu nadchodzących pięciu lat może dojść do przekształcenia nawet 23% obecnych zawodów. Nie chodzi tu wyłącznie o redukcję zatrudnienia – wiele stanowisk zostanie zastąpionych innymi, wymagającymi połączenia kompetencji z różnych dziedzin. Nadchodzący czas będzie sprzyjał osobom, które potrafią myśleć nieszablonowo, sprawnie interpretują złożone informacje i potrafią budować relacje międzyludzkie, łącząc to z obyciem w świecie technologii.
Śledzenie przeobrażeń społecznych i rozwoju technologii pozwala lepiej zrozumieć w jakim kierunku podąża świat zawodowy. Nowatorskie rozwiązania nie są zarezerwowane już tylko i wyłącznie dla branży informatycznej, lecz mają coraz większy wpływ na działania marketingowe, sposoby zarządzania czy strategie komunikacji przedsiębiorstw z otoczeniem. Uważna obserwacja tych zjawisk otwiera drogę do lepiej przemyślanego kształtowania swojej ścieżki kariery oraz elastycznego reagowania na zmiany, które wkraczają na rynek szybciej, niż wielu się spodziewa. Właśnie w tym tyglu transformacji społeczno-technologicznej rodzą się profesje, jeszcze tak niedawno zupełnie nieznane, które obecnie coraz częściej pożądane są zarówno przez pracodawców, jak i samych specjalistów, szukających nowych wyzwań i możliwości rozwoju.
Dzisiejsi konsumenci coraz częściej poszukują intensywnych, osobistych emocji zamiast kolejnych przedmiotów do swojej kolekcji. Taki kierunek myślenia sprzyja popularyzacji modelu biznesowego skupionego na tworzeniu przeżyć. Firmy, które chcą utrzymać uwagę odbiorców, budują interakcje dopasowane do konkretnych potrzeb i preferencji, obejmujące każdy kontakt z marką, od pierwszej wizyty po zakończoną transakcję. W tym procesie nieocenione okazują się narzędzia analityczne oraz systemy oparte na sztucznej inteligencji. Dzięki nim możliwa staje się niemal natychmiastowa modyfikacja oferty, przekazu lub funkcjonalności usługi zgodnie z aktualnymi oczekiwaniami użytkownika.
Wzrost znaczenia tego zjawiska sprawił, że pojawiły się nowe role zawodowe Jedną z nich pełni projektant doświadczeń klienta (CX designer), odpowiedzialny za przemyślaną organizację każdego etapu kontaktu klienta z marką – od momentu zainteresowania aż po opiekę po zakupie. Osoba ta łączy znajomość psychologii zachowań konsumenckich z umiejętnością analitycznego myślenia i swobodnym poruszaniem się w procesach twórczych. W obszarze personalizacji wyróżnia się także menedżer, który operuje na pograniczu komunikacji, technologii i marketingu. Wykorzystuje zaawansowane systemy oparte na algorytmach do dzielenia odbiorców na grupy i automatycznego planowania kampanii. Skutecznie formułuje komunikaty dopasowane do konkretnych odbiorców, bazując na aktualnych danych i analizie ich zachowań.
Warto zwrócić uwagę także na rolę narratora danych (data storyteller). To specjalista, który potrafi zamienić złożone zbiory informacji o działaniach użytkowników w przejrzyste, poruszające historie. Dzięki temu przedstawiciele firm zyskują jasny obraz sytuacji i mogą podejmować przemyślane decyzje, zarówno w kontekście strategii, jak i bieżących działań.
Pojęcie „phygital” opisuje rosnące zjawisko łączenia przestrzeni cyfrowej z realną w sposób, który umożliwia użytkownikowi płynne przechodzenie między kanałami online i offline. Dzisiejsi odbiorcy oczekują, że kontakt z marką będzie jednolity bez względu na kontekst – ekran smartfona, punkt stacjonarny czy immersyjną prezentację. Przykładowo: w sektorze dóbr szybkozbywalnych łączy się degustacje z elementami rozszerzonej rzeczywistości, branża modowa wykorzystuje cyfrowe lustra i interaktywne przymierzalnie, natomiast w motoryzacji pojawiają się prezentacje pojazdów opierające się na technologii AR, które angażują widza znacznie mocniej niż klasyczne formy reklamy.
Wprowadzanie takiego rodzaju interakcji wiąże się z koniecznością angażowania osób o nowym zestawie umiejętności oraz specjalizacjach dopasowanych do współczesnych oczekiwań rynku. Poniżej kilka ról zawodowych, które odpowiadają na te zmiany:
Tematy związane z odpowiedzialnością społeczną, zarządzaniem korporacyjnym i troską o środowisko (ESG) coraz częściej przenikają do strategii firm jako ich nieodłączny element. Oczekiwania wobec przejrzystości i autentycznych działań stale rosną, zarówno ze strony konsumentów, jak i inwestorów czy partnerów biznesowych. W tym kontekście coraz większą wagę zyskuje „zrównoważona transformacja cyfrowa” rozumiana jako wprowadzanie nowoczesnych technologii w sposób przyjazny dla środowiska. Przykładem może być ograniczanie zużycia energii przez infrastrukturę serwerową poprzez jej lepsze dostosowanie do rzeczywistych potrzeb.
W odpowiedzi na te zmiany rozwijają się nowe ścieżki zawodowe, łączące umiejętności z różnych dziedzin – od technologii, przez nauki przyrodnicze, po społeczne. Osoba zajmująca się komunikacją w zakresie ESG opracowuje spójne strategie informacyjne, inicjuje i prowadzi dialog z otoczeniem firmy oraz przedstawia raporty obrazujące zaangażowanie organizacji w sprawy społeczne i środowiskowe. Z kolei menedżer odpowiadający za cyfrową transformację w ujęciu zrównoważonym dba o to, aby zmiany technologiczne przebiegały w sposób etyczny, uwzględniający wpływ narzędzi cyfrowych na ludzi oraz strukturę organizacyjną. Natomiast analityk badający oddziaływanie społeczne przygląda się skutkom działań przedsiębiorstwa z perspektywy otoczenia, posługując się zarówno danymi liczbowymi, jak i opisowymi.
W każdej z tych profesji znajomość mechanizmów społecznych, umiejętność skutecznej komunikacji oraz zdolność do analizy relacji między firmą a jej środowiskiem odgrywają ogromną rolę. Kompetencje socjologiczne coraz częściej znajdują zastosowanie w praktyce – w przestrzeni, gdzie technologia przenika się z odpowiedzialnością społeczną.
Rosnąca świadomość społeczna i przesyt jednorodnymi produktami wynikającymi z masowej produkcji oraz globalnych standardów sprawiają, że coraz więcej osób kieruje swoją uwagę ku przedmiotom oryginalnym, nacechowanym lokalną tożsamością i opowieściami, które za nimi stoją. Dziś konsumenci poszukują marek, których działania odzwierciedlają ich przekonania i odczucia, jednocześnie oferując wysoką jakość wykonania. Ten zwrot w stronę autentyczności i lokalnych tradycji może w najbliższych latach zaowocować pojawieniem się nowych profesji w sferze komunikacji oraz budowania więzi z odbiorcami.
Wśród takich nowatorskich ról coraz częściej wymienia się stratega autentyczności marki – osobę wspierającą firmy w tworzeniu opowieści silnie zakorzenionych w lokalnych realiach, emocjach i wartościach odbiorców. W tym zawodzie ogromne znaczenie ma umiejętność myślenia perspektywicznego, wrażliwość kulturowa, a także zdolność rozpoznawania i analizowania sygnałów płynących z otoczenia społecznego. Z kolei menedżer zajmujący się komunikacją niszową skupia się na budowaniu relacji z wyselekcjonowanymi grupami odbiorców oraz wspieraniu zaangażowanej społeczności wokół danej marki. Do skutecznego działania na tym polu przydaje się znajomość mechanizmów psychologii konsumenckiej i umiejętność konstruowania treści, które odbierane są jako szczere, bliskie i angażujące emocjonalnie.
Chociaż tego typu funkcje dopiero zyskują uznanie na rynku pracy, w przyszłości mogą odegrać dużą rolę w zacieśnianiu relacji między markami a ich odbiorcami. To właśnie spójna narracja, emocjonalna głębia przekazu oraz autentyczne wartości stają się dziś elementami, które wpływają na postrzeganie marki i jej miejsce w świadomości społecznej. W rzeczywistości pełnej przekazów i bodźców informacyjnych, ten rodzaj komunikacji potrafi przesądzić o obecności firmy w życiu konsumentów i jej długofalowej pozycji na rynku.
Jeśli chcesz zgłębić temat rozpoznawalności marki i poznać sposoby jej rozwijania, sprawdź artykuł: Brand awareness – co to jest i jakie ma znaczenie w kontekście Twojej marki?
W świecie, w którym tempo przemian technologicznych i społecznych nie zwalnia, nie wystarczy już przyswoić konkretny zasób wiedzy przypisanej do jednej profesji. Znacznie większe znaczenie zyskują umiejętności, które pozwalają odnaleźć się w różnych sytuacjach zawodowych – także tych, których dziś nie potrafimy jeszcze przewidzieć ani nazwać.
Coraz większą wagę zyskują tzw. kompetencje przyszłości – zdolność krytycznego myślenia, analizowanie napływających informacji, wyciąganie trafnych wniosków i podważanie utartych schematów. Twórcze podejście, elastyczność w zdobywaniu nowej wiedzy i rozwinięta inteligencja emocjonalna również zyskują na znaczeniu. Umiejętność nawiązywania i pielęgnowania relacji z innymi – zarówno rówieśnikami, jak i osobami o większym doświadczeniu zawodowym – wpływa pozytywnie na rozwój jednostki.
Angażowanie się w inicjatywy studenckie, udział w konferencjach lub współpraca przy projektach łączących różne dyscypliny otwiera przestrzeń do wymiany poglądów i trenowania współdziałania w różnorodnych zespołach. Takie doświadczenia uczą szerszego spojrzenia i wzmacniają gotowość do działania w nieznanych warunkach.
Istniejący w świadomości społeczeństwa mit o tym, że każdy student nauk humanistycznych czy społecznych miałby zamieniać się w programistę, żeby osiągnąć sukces zawodowy został już obalony. Zamiast ślepo dążyć do opanowania technikaliów, znacznie korzystniejsze okazuje się zrozumienie otaczającej nas rzeczywistości cyfrowej oraz umiejętność mądrego korzystania z dostępnych rozwiązań w obrębie własnych zainteresowań. Świadomość mechanizmów stojących za sztuczną inteligencją, znajomość podstaw uczenia maszynowego czy rozumienie analizy danych zwiększają komfort współdziałania z informatykami i ułatwiają wdrażanie nowoczesnych narzędzi w codziennej pracy.
W obszarze marketingu oraz komunikacji systemy oparte na AI wspierają automatyczne prowadzenie kampanii, umożliwiają precyzyjne dopasowanie treści do odbiorców i dostarczają informacji o ich reakcjach. W socjologii czy politologii analiza danych sprzyja lepszemu rozeznaniu w złożonych procesach społecznych i pozwala szybciej wychwycić zależności. Dobrym punktem startowym w przygotowaniach do aktywności zawodowej w cyfrowej rzeczywistości okazuje się stopniowe zaprzyjaźnianie się z nowymi technologiami poprzez udział w kursach internetowych, warsztatach tematycznych czy eksperymentowanie z prostymi narzędziami na własną rękę. Takie podejście sprzyja nabieraniu pewności siebie w kontaktach z cyfrowym światem i ułatwia traktowanie technologii jako naturalnego towarzysza rozwoju osobistego, a nie źródła stresu czy barier.
Zmieniająca się rzeczywistość zawodowa stwarza szerokie pole do działania osobom kształcącym się w dziedzinach społecznych, humanistycznych oraz związanych z komunikacją. Wiele nowych profesji bazuje na znajomości kultury, mechanizmów relacji międzyludzkich oraz zjawisk społecznych – obszarach, z którymi studenci tych kierunków mają codzienny kontakt. Nie trzeba ograniczać się do gotowych etykiet przypisanych zawodom – już dziś można zacząć konstruować własną drogę, sięgając po nietypowe połączenia, eksperymentując z różnymi dziedzinami oraz skupiając się na tych przestrzeniach, które najlepiej odzwierciedlają osobiste predyspozycje i zainteresowania. Takie podejście sprzyja nie tylko większej zgodności z przyszłymi rolami zawodowymi, lecz także pozwala czerpać więcej satysfakcji z wykonywanych zadań – szczególnie gdy praca odpowiada aktualnym przemianom społecznym i rozwojowi technologii.
Źródła:
Artykuł przygotowany z partnerem serwisu WhitePress®, który od 11 lat wspiera działania SEO i content marketingowe w Polsce i za granicą. Zautomatyzowana platforma umożliwia publikowanie artykułów na ponad 100 tysiącach portali na całym świecie. Dodatkowo oferuje natywne usługi copywritingu, zapewniając wysokiej jakości treści.
Autor: Joanna Ważny
